18 maart 2025

Een broodje smeren om de dag goed te beginnen

Jacqueline Hoekstra maakt deel uit van het ondersteuningsteam van de school. Marika Hollander is verantwoordelijk voor de financiële administratie, samen vertellen ze hoe dit concept tot stand is gekomen en wat het betekent voor de leerlingen. "Onze school biedt praktijkgericht onderwijs aan leerlingen in de basis- en kaderberoepsgerichte leerweg," legt Jacqueline uit. "We merkten dat er een groep leerlingen was die zonder ontbijt of lunch op school arriveerde. Dat kan zijn omdat er thuis geen eten is, maar ook omdat ouders al vroeg aan het werk zijn en kinderen zichzelf moeten redden. Toen we de kans kregen om gebruik te maken van het schoolmaaltijdenbudget, zijn we gaan kijken hoe we dit het beste konden invullen."

Zelf brood smeren
Het idee om leerlingen zelf hun brood te laten smeren, ontstond gaandeweg. "We zijn begonnen met het uitdelen van fruit, krentenbollen en snelle Jelles tijdens de kleine pauze," vertelt Jacqueline. "Dat liep zo goed dat we bedachten: waarom laten we ze niet zelf een boterham smeren? Zo kunnen ze pakken wat ze nodig hebben en wordt het eten beter benut."

Het lokaal waarin het ontbijt wordt aangeboden, is onderdeel van de trajectvoorziening. "Hier vangen we leerlingen op die tijdelijk extra steun nodig hebben," legt Jacqueline uit. "De sfeer is er rustig en we hebben het zo ingericht dat het er netjes en uitnodigend uitziet, zodat leerlingen zich prettig voelen om langs te komen." Het aanbod wisselt elke week en naast enkele zoete opties bieden we ook gezond beleg aan als kaas, halal kipfilet, sandwichspread.

Iedereen is welkom, alles gaat elke week op en Jacqueline gooit niks weg. "We controleren niet of een leerling thuis wel of niet heeft gegeten. Wie een boterham nodig heeft, kan er een pakken. Sommige leerlingen nemen er zes, anderen maar één – en dat is helemaal prima," benadrukt Jacqueline.

Praktische organisatie en financiering
Om het eten op school te organiseren, werkt de school samen met verschillende leveranciers. "We bestellen een deel via onze horeca-afdeling, die al een samenwerking heeft met leveranciers. Producten die we daar niet kunnen krijgen, bestellen we bij de supermarkt en laten we bezorgen," legt Jacqueline uit. We maken ook gebruik van de grote vriezer van de horeca-afdeling om de broden in te vriezen.  

Marika Hollander zorgt ervoor dat de administratie soepel verloopt. "Om het overzichtelijk te houden, hebben we met de leverancier afgesproken dat ze een aparte factuur maken voor het ontbijt. Dat maakt het declareren via het schoolmaaltijdenprogramma veel eenvoudiger. Het systeem om budget aan te vragen en te declareren is sowieso verbeterd ten opzichte van voorheen, dit maakt het nog makkelijker om het eten te organiseren."

Personeelskosten worden niet vergoed, maar dat weerhoudt Jacqueline en haar collega Nick Verduin er niet van om zich in te zetten. "We doen dit omdat we het belangrijk vinden. Ja, het kost tijd – het klaarzetten, schoonmaken en inkopen doen – maar je krijgt er zoveel voor terug. De dankbaarheid van de leerlingen maakt alles de moeite waard."

De impact op leerlingen
Hoewel het lastig is om precies te meten wat het effect is van een ontbijt op school, merkt Jacqueline dat de behoefte groot is. "Vooral onder de leerlingen van onze internationale schakelklas, waar veel vluchtelingenkinderen zitten, is er veel vraag naar. Maar ook onder Nederlandse leerlingen is de animo groot. Het geeft hen rust om te weten dat ze hier altijd terecht kunnen." Als een docent ziet dat een leerling zich niet lekker voelt of zich niet kan concentreren, wordt de leerling naar ons gestuurd om eerst even iets te eten. Het is een extra manier om goed in de gaten te houden of iedereen voldoende binnenkrijgt."

Klein beginnen en kijken wat werkt
Het ontbijtinitiatief draait inmiddels sinds de herfstvakantie en is nog steeds in ontwikkeling. "We kijken steeds wat beter kan en of we kunnen uitbreiden," zegt Jacqueline. "In het begin wisten veel leerlingen niet dat ze hun broodje konden smeren, maar inmiddels is het goed bekend. We hebben zelfs een groot scherm bij de receptie waarop we het promoten. Als een school hiermee wil starten, is ons advies om klein te beginnen. Eén uitgiftepunt, een beperkt aanbod, en dan kijken wat werkt. We zien nu al dat het voor veel leerlingen een belangrijk onderdeel van hun dag is geworden. Dat is waar we het voor doen."

Benieuwd hoe andere scholen het doen? Kijk voor meer inspiratie en of jouw school in aanmerking komt op www.schoolmaaltijden.nl.

Naar actueel pagina